‘Het tekenen in DDScad beviel me heel goed’

Een felle brand legt begin 2018 zorgboerderij Ko-Bus in Zeijerveen volledig in de as. Eigenaars Evert en Rineke Koops kunnen gelukkig tijdig de boerderij verlaten. Datzelfde geldt voor de acht kinderen met een beperking die er wonen, maar zij raken wel alles kwijt: hun kleding, schoolspullen en foto’s, maar vooral ook hun stabiele basis. Hoewel de kinderen direct elders kunnen worden ondergebracht, ontbreekt het aan een permanente oplossing. Daarom worden twee weken na de brand al plannen voor een nieuwbouw gesmeed, die net voor de zomer van 2019 wordt opgeleverd.


Tekst: Lieke van Zuilekom

De nieuwe zorgboerderij wordt energieneutraal gebouwd en biedt plaats aan alle acht oorspronkelijke bewoners. Daarnaast worden er een dagopvang en diverse logeermogelijkheden ingericht. Architectenbureau Studio Turf maakte het ontwerp voor de nieuwe zorgboerderij. Bouwbedrijf Buiteveld tekende voor de bouwkundige werkzaamheden, terwijl ITN Installatietechniek verantwoordelijk is voor de werktuigbouwkundige en elektrotechnische installaties. Van de warmtepompen, vloerverwarming en balansventilatie tot en met de waterleidingen, hemelwaterafvoeren en sanitaire voorzieningen. En van de verlichtings-, beveiligings- en brandmeldinstallaties tot en met de zonnepanelen. Inclusief bijbehorende regeltechniek.

Uitwerking in 3D/BIM

“Gekozen is om dit project uit te werken in 3D/BIM”, vertelt Arie Weijer, Projectleider W-installaties bij ITN Installatietechniek. “Hierdoor konden mogelijke knelpunten al in een vroeg stadium worden herkend en opgelost, met een soepele uitvoering als resultaat. Een uitkomst, omdat de installatieruimte in de zorgboerderij beperkt was. Bovendien geeft BIM de mogelijkheid om de opdrachtgever visueel inzicht te geven in het gebouw én de installatietechniek, alvorens wordt overgegaan tot de uitvoering.” Als BIM-pakket koos ITN Installatietechniek voor de DDScad-software van Graphisoft Building Systems. “Omdat we hier nog relatief nieuw in zijn en omdat voldoende tijd op de W-afdeling ontbrak, hebben we het tekenwerk voor de werktuigbouwkundige installaties uitbesteed aan RCB Tekeningen Management, dat tevens in DDScad werkt. De elektrotechnische installaties zijn wel in eigen beheer uitgetekend.”

De E-installaties zijn door ITN Installatietechniek uitgewerkt in het model van de architect. “Omdat Studio Turf in een ander softwarepakket werkt, is het model eerst omgezet naar IFC”, vertelt Weijer. “Hierdoor ontstonden enkele afwijkingen in het ontwerp. Zo liepen de wanden ineens door het dak en werden ze niet meer netjes schuin afgesneden. Een zorgvuldige communicatie met de architect was nodig, om deze en andere ‘fouten’ te herkennen en te ondervangen.” De clashcontroles met RCB Tekeningen Management zijn rechtstreeks in DDScad uitgevoerd, vertelt hij. “Daarnaast hebben we een clashsessie gepland met de architect om de installatietechniek aan het bouwkundige model te toetsen.”

Eenvoudig en snel

“Het tekenen in DDScad beviel me heel goed”, vertelt Tom Meijer, Tekenaar/Engineer bij ITN Installatietechniek. “In het softwareprogramma kunnen eenvoudig en snel ruimtes worden opgezet en installaties worden uitgewerkt. Bovendien kunnen eenvoudig wijzigingen worden doorgevoerd, waardoor je altijd de beschikking hebt over de actuele informatie. In het 3D-model heb ik onder meer de complete zonnepaneleninstallatie uitgetekend, evenals de elektrabuizen, inbouwdozen en kabelgoten. Bovendien heb ik zelf een aantal lasdozen in detail uitgetekend, om de montagehoogte van de kabelgoten te bepalen.”

Omdat ITN Installatietechniek de calculatie vanuit het model wilde doen, heeft Meijer ook alle bekabelingen uitgewerkt. “Daarbij ben ik goed ondersteund door Graphisoft Building Systems. De helpdesk heeft onder andere uitgelegd hoe de bekabelingen voor de brandmeldinstallatie ingetekend moesten worden, toen aansluiten vanuit de kabelroute niet mogelijk bleek. Daarnaast hebben we contact gehad om een foutje in het programma op te lossen. Bij het verwijderen van sommige bekabelingen liep het programma namelijk vast. In versie 14 is dit probleem opgelost.”

Toch plaatst hij ook een kanttekening. “In Revit kon je bestanden uitwisselen via RVT. Bij DDScad gebeurt dit via IFC, dat visueel iets minder goed functioneert. Om te voorkomen dat wijzigingen over het hoofd worden gezien is – naast de uitwisseling van bestanden – ook een goede communicatie vereist. Bovendien zijn de IFC-modellen nogal groot, wat een hoop capaciteit van de software vergt. Op deze vlakken is in de toekomst nog een slag te maken.” Wel is Kruis zeer te spreken over de database van DDScad, waarin een groot aantal basisartikelen is geïntegreerd. “Tijdens het ontwerp van TOREN hebben we hiervan al veelvuldig gebruik gemaakt. Ook hebben we zelf al enkele symbolen aangemaakt, wat in Revit zeer lastig was.”

Tip voor de toekomst

“Voor aanvang van het project zijn we goed voorgelicht over DDScad”, vertelt Weijer. “Ten opzicht van bijvoorbeeld Revit biedt het programma een aantal duidelijke voordelen. Zoals de berekeningsprogramma’s die standaard aan DDScad zijn gekoppeld. Bovendien werkt DDScad heel overzichtelijk.” Een tip voor de toekomst heeft hij nog wel: “Op de bouw wordt nog altijd gewerkt met 2D-tekeningen, die eenvoudig uit het BIM-model gegenereerd kunnen worden. De informatie die op deze tekeningen wordt vermeld, mag echter nog wel wat worden verrijkt. Bijvoorbeeld met hoogtematen, afstandsmaten en kanaal- en leidingmaten. Er zijn wel functies beschikbaar waarmee deze informatie beschikbaar komt, maar liever zie ik dat dit geautomatiseerd gebeurt. Zodat onze monteurs met één druk op de knop over de juiste informatie kunnen beschikken.”